Kumar ve Bahis Borcu Hakkında De Lege Ferenda Düşünceler


İtiraz, hakkın doğumuna engel olan veya hakkı ortadan kaldıran olayların ileri sürülmesidir. İtirazın başlıca özelliği; olay niteliği taşıma ve alacak ile talebi ortadan kaldırma olarak özetlenebilir. İtirazlar kendi içerisinde hakkın doğumuna engel olan, hakkı ortadan kaldıran, hakkı geciktirici veya engelleyici etkisi olan itirazlar şeklinde ayrıma tâbi tutulur. Hakkın doğumuna engel olan itirazlara, kesin hükümsüzlük (butlan) ve eksiklik (noksanlık) halleri; hakkı ortadan kaldıran itirazlara ise borcu sona erdiren haller, hak düşürücü sürenin gerçekleşmesi, kullanılmış bozucu yenilik doğuran hakların ileri sürülmesi, bozucu koşulun gerçekleşmesi örnek olarak verilebilir. İfa zamanını uzatma sözleşmesi hakkı geciktirici itiraz olarak nitelendirilirken; hakkı engelleyici itirazlar kapsamında kumar ve bahis ve etkisizleşme itirazı sayılabilir. İtirazın varlığının etkisi kendiliğinden ortaya çıkar. Bu sebeple itiraz, menfaati olan herkes tarafından ileri sürülebileceği gibi, hâkim tarafından da re’sen dikkate alınır.


Kumar ve Bahis Borcu Hakkında De Lege Ferenda Düşünceler

10 YILA KADAR HAPSİ VAR
Ankara Barosu’na üye avukat Şamil Demir ise “Yasadışı kumar ve bahisler internet üzerinden oynanmakta. Bu iş için kurulan siteler çoğunlukla oyun ve bahis adı altında oynayanların parasına el koymayı amaçlamakta. Yaptıkları eylem için interneti kullanarak gizlenmeyi, yakalanmamayı amaçlamaktalar. Kısacası dolandırıcılık, bahis ve şans oyunu kisvesinde yapılıyor. Dolandırıcılığın internet ve para transfer kurumları aracılığıyla yapılması ise dolandırıcılığın nitelikli halidir. Yasadışı bahis ve şans oyunu görüntüsü altında dolandırıcılık yapanlar dört yıldan on yıla kadar hapisle cezalandırılırlar. Borçlar Kanunu’na göre kumar ve bahisten doğan alacak hakkında dava açılamaz ve icra takibi yapılamaz. Kumar ve bahis nedeniyle isteyerek yapılan ödemeler geri alınamaz. Fakat bahis ve oyun sitesi hileli ise isteyerek yapılan ödeme ‘muhatap bulunabilirse’ geri alınabilir” dedi.

Dijital teknolojilerin gelişmesiyle artış gösteren sanal kumar ve bahis bağımlılığı, son dönemlerde aralarında ünlülerin de bulunduğu yasa dışı bahse teşvik iddiasına ilişkin yürütülen soruşturma kapsamında tekrar gündeme geldi.

Kumar Borcu Yasal Bir Borç Mudur

Eğlenmek ve zaman geçirmek amacıyla yeni yeni oyunlar geliştirilmekle beraber bu oyunların beceriye dayalı olmasının yanı sıra “şans, talih” unsurunun ön plana çıktığı tüm oyunlar kumar kapsamına alınabilir. Spor bahisleri, at yarışları, sanal bahis oyunları, kâğıt oyunları ve slot makineleri gibi aktiviteler kumarın yaygın şekilde oynanan türlerindendir.

Kumar, para veya maddi değeri olan bir şeyi belirsiz bir sonuca dayalı olarak riske atarak bahis yapma veya oyun oynama eylemidir. Bir eylemin kumar olarak kabul edilebilmesi için, kazanç elde etme amacını ve bu kazancın rastlantısal faktörlere dayalı olmasını içermesi gerekir. Bu nedenle kumar, para veya mal kaybını veya kazancını içeren rastgele bir aktivite olarak tanımlanabilir.

Yasadışı Bahis ve Kumar Oynama Kabahati ve Yaptırımı

KAZANCI 400 TL, 60 BİN TL BORCA GİRDİ
Sanal kumar çetelerinin çeşitli yollarla çok sayıda insanı tuzağa düşürdüklerine işaret eden Tüketici Başvuru Merkezi Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu şunları söyledi: “Sanal ortamda kumara sürüklenen bilinçsiz tüketicilerin hesabına başlangıçta, ücretsiz bir miktar para bonus olarak yükleniyor. İlk başlarda kazanması sağlanarak ‘güven’ oluşturuluyor. Yetkili kurumlar, bu kumar çetelerinin faaliyetine etkili bir önlem almıyor. Bu sitelerin birçoğu kredi kartı ile de işlem yapmakta. Manisa'dan beni arayan bir genç, part-time çalıştığını aylık net kazancının 400 lira olduğunu söyledi. Buna karşılık kredi kartı kullanmak suretiyle yaklaşık 60 bin liralık borca girmiş.”

Gerek Kur’an gerekse hadislerde kumar ilke olarak yasaklanmış, nelerin kumar olduğu tek tek sayılmayıp kumar yasağı belli birkaç örnek üzerinde gösterilmiştir. Dolayısıyla bundan kumarın yalnızca zikredilen çeşitlerinin yasak olduğu sonucu çıkarılamaz. İslâm dini kumarı yasaklarken bunun belli nevilerini değil götürdüğü sonucu hedef almıştır. Dinin bu yasağının iyi anlaşılabilmesi, hem kumar yasağının dayandığı gerekçelerin bilinmesiyle hem de kumarın yapısal analizinin yapılıp onun benzeri işlemlerden farkının belirlenmesiyle mümkün olur. Nitekim tarihsel süreçte fakihler, Kur’an ve Sünnet’te ilke olarak geçen kumar yasağını kendi dönemlerinde yorumlamaya ve yasağın kapsamını belirlemeye çalışırken hem konuya ilişkin dinî emir ve yasakların ortam ve amacını, hem de içinde yaşadıkları toplumda salgın bir hastalık halini alan kötü alışkanlıkları ve bunların yol açtığı olumsuz sonuçları göz önüne almışlar, bu zeminde kumar kapsamına sokulabilecek işlem türlerini ve bunların dinî hükmünü açıklamaya çalışmışlardır. Doğrudan kumar oyunlarının yanı sıra at ve ok atma yarışı, güvercin uçurma, güreş ve yüzme gibi esasında câiz olan olayların sonuçları üzerinde bahis tutuşmanın ve bu yolla kazanç sağlamanın câiz görülmeyişi, başta Hanefîler olmak üzere fakihlerin önemli bir bölümünün kur‘ayı hak kazandırıcı bir işlem olarak görmemesi de kumar yasağını ihlâl etme endişesinden kaynaklanır (Serahsî, VII, 75-76; XV, 7-8; Kâsânî, VI, 206; İbn Kudâme, IV, 43; IX, 468, 472, 484; Şemseddin er-Remlî, VIII, 168). Konuya ilişkin olarak belirlenen ölçü ve yaklaşımlar dikkatle incelendiğinde İslâm’daki kumar yasağının Câhiliye’deki şekliyle veya sınırlı sayıdaki birkaç kişi arasında cereyan eden şans oyunuyla sınırlı olmadığı, günümüzde çeşitli isim ve tanıtım altında sürdürülen ve kurumsallaşan, ancak önceden belli olmayan bir sonuca ve şansa bağlı olarak müştereken bahisleşme içinde kazanmayı veya kaybetmeyi konu edindiği için kumar mahiyetinde olan çekilişler, şans oyunları ve yarış sonuçları üzerinde bahis tutuşma gibi yaygın uygulamaların da bu kapsamda olduğu anlaşılır. Elde edilen gelirin hayra harcanması veya tertipleyenler tarafından kamu yararına pay aktarımı yapılması bunların dinî hükmünü değiştirmez. Kazanan veya kur’a isabet eden şahsa verilmek üzere katılımcıların her birinin ayrı ayrı bedel koyması veya bir bedel vaadinde bulunması kumar sayılırken böyle bir ödeme yahut vaadin üçüncü şahıslar tarafından ve tek taraflı olarak yapılması katılımcılar bu amaçla ayrıca ödeme yapmadığı sürece kumar sayılmaz. Birincisinde şansa veya bilinmez bir sonuca bağlanmış karşılıklı olarak kazanma ve kaybetme söz konusu iken ikincisinde katılımcıların dışındaki bir şahıs veya kurum tarafından yapılmış teşvik amaçlı bir ödüllendirme söz konusudur.

Literatür arama: kumar ve bahis

2007’de çıkarılan yasa ile Bilgi Teknolojileri Kurumu’na, (BTK), kumar ve fuhuşla ilgili yeterli şüphe bulunan internet sitelerinin yayınının engellenmesi yetkisi verildi. Ancak BTK’nın bu siteleri kapatması çözüm olmuyor. Kapatılan sitelerin adlarına bir harf ve ya rakam eklenerek aynı gün yeni bir site açılıyor. Açılan yeni siteler bahisçilere mesaj yoluyla bildiriliyor.

§ 1. KONUNUN TAKDİMİ, ÖNEMİ VE
SINIRLANDIRILMASI 15
I. KONUNUN TAKDİMİ 15
II. KONUNUN ÖNEMİ 16
III. KONUNUN SINIRLANDIRILMASI 17
BİRİNCİ BÖLÜM
DEF’İ VE İTİRAZ KAVRAMLARININ TANIMI,
TARİHÇESİ, MUKAYESELİ HUKUKTAKİ DURUMU VE GENEL ÖZELLİKLERİ
§ 2. DEF'İ VE İTİRAZ KAVRAMLARININ TANIMI 19
I. DEF’İ KAVRAMININ TANIMI 19
II. İTİRAZ KAVRAMININ TANIMI 20
§ 3. DEF’İ VE İTİRAZ KAVRAMLARININ TARİHÇESİ 23
I. GENEL OLARAK 23
II. ROMA HUKUKUNDA 23
III. MÜŞTEREK HUKUKTA (GEMEINES RECHT) 26
A. Genel Olarak 26
B. Savigny’nin Def’i Öğretisi 27
C. Windscheid’ın Def’i Öğretisi 29
§ 4. MUKAYESELİ HUKUKTA DEF’İ VE
İTİRAZ KAVRAMI 32
I. KANUNLARDAKİ DURUM 32
II. DOKTRİNDEKİ DURUM 35
A. Genel Olarak 35
B. Terminoloji Sorunu 37
§ 5. DEF’İ VE İTİRAZ KAVRAMLARININ
GENEL ÖZELLİKLERİ 39
I. DEF’İLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ 39
A. Alacak Hakkı ve Talep Yetkisiyle Bağlantılı Olması 39
B. Hak Olması 41
C. Sınırlı Sayıda Olmaması 42
D. Zamanaşımına Uğramaması 43
E. Maddî Hukuka İlişkin Bir Savunma Vasıtası Olması 46
II. İTİRAZIN GENEL ÖZELLİKLERİ 48
A. Olay Olması 48
B. Alacak ve Talebi Ortadan Kaldırması 48
İKİNCİ BÖLÜM
DEF’İ VE İTİRAZLARIN TÜRLERE AYRILMASI VE
BU TÜRLER ÇERÇEVESİNDE BORÇ İLİŞKİLERİNDEKİ DEF’İ VE İTİRAZLARIN İNCELENMESİ
§ 6. DEF’İ TÜRLERİ 51
I. GENEL OLARAK 51
II. ETKİLERİNİN SÜRESİNE GÖRE DEF’İLER 51
A. Sürekli Def’iler 52
1. Zamanaşımı Def’i 53
2. Haksız Fiil Def’i 53
3. Sebepsiz Zenginleşme Def’i 59
4. Ayıplı İfa Def’i 60
B. Geçici Def’iler 64
1. Ödemezlik Def’i veya İfa Güçsüzlüğü Halinde
Ödemezlik Def’i 65
2. Hapis Hakkına İlişkin Def’i veya
Alıkoyma Hakkına İlişkin Def’i 68
3. Kefilin Sahip Olduğu Def’iler 72
4. Pactum de non petendo
(Geçici Dava Etmeme Şartı) 72
III. DOĞURDUKLARI SONUÇLARIN KAPSAMINA
GÖRE DEF’İLER 73
A. Tam Def’iler 74
B. Kısmî Def’iler 74
IV. HUKUKÎ TEMELİNİN OLUP OLMAMASINA
GÖRE DEF’İLER 75
A. Bağımlı Def’iler 75
B. Bağımsız Def’iler 76
§ 7. İTİRAZ TÜRLERİ 77
I. HAKKIN DOĞUMUNA ENGEL OLAN İTİRAZLAR 77
A. Kesin Hükümsüzlük (Butlan) Halleri 77
B. Eksiklik (Noksanlık) Halleri 80
II. HAKKI ORTADAN KALDIRAN İTİRAZLAR 81
A. Borcu Sona Erdiren Haller 82
B. Hak Düşürücü Sürenin Geçmesi 82
C. Kullanılmış Bozucu Yenilik Doğuran Hakların
İleri Sürülmesi 83
D. Bozucu Koşulun Gerçekleşmesi 85
III. HAKKI GECİKTİREN İTİRAZ 86
A. Genel Olarak 86
B. İfa Zamanını Uzatma Sözleşmesi 86
IV. HAKKIN KULLANIMINI ENGELLEYEN
İTİRAZLAR 89
A. Genel Olarak 89
B. Kumar ve Bahis 90
C. Etkisizleşme 92
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DEF’İ VE İTİRAZLARIN İLERİ SÜRÜLMESİ,
HÜKÜMLERİ VE DEF’İ VE İTİRAZDAN FERAGAT
§ 8. DEF’İLERİN İLERİ SÜRÜLMESİ, HÜKÜMLERİ VE
DEF’İ HAKKINDAN FERAGAT 95
I. DEF’İLERİN İLERİ SÜRÜLMESİ 95
A. Yargılama Dışında İleri Sürülme 95
B. Yargılamada İleri Sürülme 97
1. Genel Olarak İleri Sürülme 97
2. Açıkça veya Zımnî Olarak İleri Sürülme 101
3. Borçlu Tarafından İleri Sürülme 104
II. DEF’İLERİN HÜKÜMLERİ 105
A. Def’ilerin Varlığının Hükümleri 105
1. Takas Bakımından 105
2. Temerrüt Bakımından 108
a. Genel Olarak 108
b. Ödemezlik Def’i ve Şahsî Hapis Hakkında
Durum 111
3. İhkak-ı Hakka Engel Teşkil Etmesi 112
B. Def’ilerin İleri Sürülmesinin Sonuçları 113
1. Yargılama Dışında 113
2. Yargılama İçinde 113
a. Genel Olarak 113
b. Temerrüt Bakımdan 114
III. DEF’İDEN FERAGAT 117
A. Genel Olarak 117
B. Feragate İlişkin Ayrımlar 118
1. Feragat ve Hakkın Kullanılmaması 118
2. Bağımlı Def’iden Feragat ve Bağımsız Def’iden
Feragat 119
C. Def’iden Feragatin Hukukî Niteliği 120
§ 9. İTİRAZLARIN İLERİ SÜRÜLMESİ,
HÜKÜMLERİ VE İTİRAZDAN FERAGAT 123
I. İTİRAZLARIN İLERİ SÜRÜLMESİ 123
A. Genel Olarak 123
B. Hâkim Tarafından Re’sen Dikkate Alınması 124
C. İspat Yükü 125
II. İTİRAZLARIN İLERİ SÜRÜLMESİNİN
HÜKÜMLERİ 125
III. İTİRAZDAN FERAGAT 126


Kumar ve Bahis Borcu Hakkında De Lege Ferenda Düşünceler · 3

Ruhsatname almamış olan bir şahıs ile, onun ruhsatname almamış olduğunu bilerek yapılan sigorta sözleşmesi hakkında Borçlar Kanununun kumar ve bahis hakkındaki 504 ve 505 inci maddeleri tatbik olunur.

kumar ve bahis borcu hakkında de lege ferenda düşünceler

Bu illete bulaşmış arkadaşlara "Bırakın,oynamayın." demeyeceğim. Bu pislikten bir kazanç sağlanamayacağını öğrenmiş olmalıdır bu oyunu oynayan kişi. Kumar bir borç ödeme yardımcısı, zevk verici bir araç, size ev-araba-lüks hayat vaadi verecek bir aracı değilmiş. Hayat maalesef kafama vura vura bunu öğretti bana. En azından artık cebime giren paranın bu illete gitmeyeceğine emin olacağım.